चालू आशिल्ले फुडाकार / गतिविधी

पायलट प्रकल्प “अनुक्रिती”
योजना आयोगा वरवीं अणकाराच्या क्षेत्रांत आदींच एक म्हत्वपूर्ण परियोजनेंत स्विकृती मेळिल्ली आसा. जो ‘अनुक्रृती’ माथाळ्या खाला केंद्रीय भाशा संस्थान मैसूर मार्फत संचालीत केल्ली आसा. अणकार संकेत्थळाचो माथाळो ‘अनुक्रृती’: ट्रान्सलेटिंग इंडिया’ची रूपरेशा ह्या प्रकारान तयार केल्ली आसा वा ती सगळ्या भारतीय भासां मदीं माहिती स्थळ वा अणकार उद्योगाच्या रूपांत कार्य करूंक शकता. सगळ्या भारतीय भाशांचे उदरगती खातीर ह्या प्रकाराची वॅबसायट निर्माण करपाची कल्पना तीन संस्थां मार्फत एकत्रीत रूपांत केल्ली — केंद्रीय भारतीय भाशा संस्थान (मनीस संसाधन विकास मंत्रालय) मैसूर, साहित्य अकादेमी- नवी दिल्ली आनी नॅशनल बूक ट्रस्ट-नवी दिल्ली.

धाव्या योजना काळा मजगतीं ह्या प्रकल्पाक एकूण 59.64 लाखांची स्विकृती मेळिल्ली. ‘अनुक्रृती’ प्रकल्पाच्या अंतर्गत नियोजीत कार्यक्रमा प्रमाणें, सकयल्यो गजाली संपादन केल्यात প্ৰাপ্ত কৰা হ’ল।

  » अणकाराच्या क्षेत्रांत एक सुविधाजनक संकेतस्थळ www.anukriti.net सुरू केल्ली आनी सगळे दस्तावेज दर वर्साक प्रलिखीत वा अद्यावत करतात.
  » ‘ट्रान्सलेशन टूडे’ ह्या ऑनलायन नियतकालिकेच्यो तीन वर्सांनी वेगवेगळ्यो आवृत्ती येतात.
  » अणकाराचो डेटाबेस आनी अणकारांची राष्ट्रीय नोंदणी सातत्यान अद्यावत करूंक जाय.
  » मशिना वरवीं इंग्लीश-कन्नड अणकार पॅकेजीचेर पायाभूत (ग्रावंडवर्क) काम जाल्लें आसा.
  » मुखेल प्रकाशन भवनां कडल्यान मेळिल्ली अणकाराच्या प्रकाशनाची सुची सायटीचेर दितात.
  » अणकाराचेर विभिन्न पाठ्यक्रमांचें विवरण जें देश आनी विदेशांनी उपलब्ध आसा, तें हे वॅबसायटीचेर उपलब्ध केल्ले आसात.
  » अणकाराच्या अध्ययना कडेन संबंदीत शब्दावळीचो एक शब्दकोश आनी एक ग्रंथसूची, पुराय जावपाचे वाटेर आसा.
  » ऑनलायन अणकारप्यांक सुविधा उपलब्ध करून दिवपा खातीर अणकाराच्या वेगवेगळ्या सॉफ्टवॅरांचे विक्रे खातीर ऑनलायन संपर्क उपलब्ध केल्ले आसात.

NCERT न केल्लें काम
एनसीइआरटीन XII यत्ते मेरेन लागपी आपलीं सगळीं पुस्तकां हिंदी आनी उर्दू भाशेंत अणकार केल्यांत. आठवे अनुसूचीत वळेरींत आशिल्ल्या 22 भासांनी तांणी पयले फावटी राष्ट्रीय आनी अभ्यासक्रम जुळोवप काम (एनसीएफ) अणकारीत केल्लें. भारताचे अनुसूचीत वळेरींत आशिल्ल्या भासांनी हें अणकार करूंक एनटीएम आदार दिवंक शकता.

भारतांत अणकाराचें प्रकाशन
1954 वर्सा स्थापन जाल्ली साहित्य अकादेमी आनी 1957 वर्सा स्थापन केल्लें नॅशनल बूक ट्रस्ट हें पयलें भौशीक विभाग जांणी आपली मोख ह्या नात्यान भारतांतल्या प्रांतामदीं आनी समुदायामदीं सेतू जोडपाखातीर अणकाराचें प्रकाशणी सुरू केली.

साहित्य अकादमीची स्थापणूक जायत सावन भारतीय भासांतल्यान इंग्लिशींत आनी इंग्लिशींतल्यान भारतीय भासांमदीं साहित्यीक पाठाचे अणकार प्रकाशीत करीत आसात. आयज मेरेन ताणी 24 भासांनी सुमार 7,000 पुस्तकां प्रकाशीत केल्यांत. हें अणकाराचें काम अकादेमीन मान्यताय दिल्ल्या भासांनी केल्लें, पूण खेरीत आदिवासी साहित्यीक प्रकल्पांक लागून आदिवासी भासो आनी गडवाली, भिली, कूय, गारो, गामिट, मिझो, लेपचा, पहारी, मुंडारी, गोंडी आनी हेर वेग-वेगळ्या मोडिनी अणकाराचें काम सुरू केल्लें. हें काम पयलीं बरौड़ांत सुरू केल्लें जें आतां शिलाँगांत चलता. आंतर भासांचें अणकार ह्या क्षेत्रांत हांचें मुखेल योगदान आसा.

नॅशनल बूक ट्रस्टाचे अदान-प्रधान माळेवरवीं, भारताचे अनुसूचीत वळेरींत आशिल्ल्या भासांमदलें समकालीन आदर्शाची (क्लासिकाची) वेंचणी करून तें इंग्लीश आनी हेर भारतीय भासांनी अणकारीत करता. हें ट्रस्ट फकत साहित्याचेरूय भर दिता अशें न्हय, पूण मानव अधिकार, भलायकी, भोंवतण, कला, वास्तुकला, राजनिती शास्त्र, इतिहास आनी हेर ज्ञान आधारीत पाठ तशेंच जिणेच्या वेग-वेगळ्या क्षेत्रांतल्या म्हान व्यक्तीच्या पुस्तकांचे वळेरीचीय माळ प्रकाशीत करता.

1980 वर्सा उपरांत भारताची अर्थवेवस्था पुराय संवसाराखातीर उक्ती जाल्ल्यान, आंतरराष्ट्रीय पांवड्यावयल्या प्रकाशनांनी भारतांत प्रकाशन करपाची सुरवात केली, पूण भारतांत आजून मेरेन 80% शिक्षणीक प्रकाशनां इंग्लिशींतल्यान आसात. प्रकाशन उद्देग सध्याक चडांत चड वेवसायीक जायत आसा आनी संपादनाचो पांवडो सुदारत आसा आनी बाजार भावाचेर चड भर दिता. पियर्सन एडुकेशन, रँडम हाव्स, सेज पब्लिकेशन, मॅकग्रॉव हिल सारक्या प्रकाशनांनी शिक्षणीक विभागांत खोलायेन भर घातल्या जाल्यार ओरियंट लाँगमॅन (दिशा माळेवरवीं), मॅकमिलन (मॉर्डन नॉवल्स इन इंग्लीश ट्रासलेशन सिरीज), पॅनग्यून इंडिया, ऑक्सफॉर्ड युनिवर्सिटी प्रॅस, रूप एण्ड कंपनी, हार्पर कॉलिन्स सारक्या प्रकाशनांनी अणकाराक खाशेलें म्हत्व दिवपाक सुरवात केल्या. तशेंच फकत अणकाराच्या क्षेत्रांत अचकीत वयर सरपी कथा सारकें प्रकाशन घर आनी स्ट्री, जुबान, रोली आनी वुमन अनलिमिटेड सारक्या ल्हान प्रकाशन घरांनी अणकाराच्या क्षेत्रांत ओड लावन घेतल्या.

प्रसन्नतेचो विशय म्हणल्यार संवसारभरांत वेगळ्या मशीन अणकाराची प्रणाली चालू आसा. देख दिवची जाल्यार - सुप्रसिद्ध “सिस्ट्रैन” (अल्टाविस्टा शोध [Altavista] इंजिना वरवीं प्रयोगत केल्लें आसा, आनी एमइटीइओ (METEO) (कन्नड हवासानशास्त्र केंद्रांत वापर केल्लो, जो 1977 सावन हवामानाची माहिती संबंदीत 45,000 परस चड शब्दांचो अणकार करता). भारतांत मशिनी अणकार आंदोलनाची सुरवात सी-डॅकान केली, जेन्ना तांणी ऍनऍलपी (प्राकृतीक भाशा प्रक्रिया) चेर काम करूंक सुरवात केली, आनी टॅग-आदारीत विश्लेशकाचो विकास केलो, जो हिंदी, संस्कृत, गुजराती, इंग्लीश आनी जर्मन भाशेच्या वाक्यांत विश्लेशण करूंक शकता. जेन्ना ह्या तंत्रज्ञानाचो विकास करतात तेन्ना कंपनी प्रायोगीक कार्यान्वय करूंक प्रयत्नशील आसतात, आनी तांचे विशीं वेगवेगळ्यो एजंसींक सल्लोय दिलो मशीन अणकाराक अप्रत्याशीत कार्यक्षमतेची जाणीव करून भारत सरकाराच्या कार्यालयी भाशा विभागान हे पद्धतीचे परियोजाक तत्पर निधी दिवंक सुरवात केली माहिती वा संचार प्रद्यौगिकी मंत्रालयान विशिश्ठ क्षेत्राच्या अणकार प्रणालीच्या विकासा खातीर निम्नलिखीत क्षेत्रांनी निवडलेली:।

कोर्सेस
अणकाराच्या क्षेत्रांत उपचारीक अनुक्रमाचें शिक्षण फकत थोड्याच विश्वविद्यालयांनी दितात. सध्याक हें अनुक्रमक सकयल दिल्ल्यावरीं उपलब्ध आसातः
1. अन्नामलाय विद्यापीठः  
  (i) अणकार शिक्षणांत पदव्युत्तर पदाविका (डिप्लोमा).
  (ii) प्रयोजित भाशाविज्ञान आनी अणकारांत एम.ए. पदवी.
  (iii) अणकार शिक्षणांत एम.ए. पदवी.
  (iv) भाशाविज्ञान (अणकारासयत) पी.एच.डी. पदवी.
  (v) अणकार शिक्षणांत एम.फिल पदवी.
2. आग्रा विश्वविद्यालय, के.एम.इन्स्टिट्यूटः Diploma Courses in Translation.
3. हिमाचल प्रदेश विद्यापीठः अणकार शिक्षणांत एम.फिल. पदवी
4. पंडित रविशंकर शुक्ला विद्यापीठः अणकार अनुक्रमांत प्रमाणपत्र.
5. स्वामी रामानंद तिर्थ मराठवाडा विद्यापीठः अणकार अनुक्रमांत प्रमाणपत्र.
6. युनिवर्सिटी ऑफ पुणेअणकार अनुक्रमांत प्रमाणपत्र आनी पदाविका (डिप्लोमा).
7. युनिवर्सिटी ऑफ हैद्राबाद (सँटर फॉर डिस्टन्स एडुकेशन): अणकार शिक्षणांत पदव्युत्तर पदवी.)
8. युनिवर्सिटी ऑफ हैद्राबाद (हिंदी विभाग):
  (i) अणकारांत पदाविका (डिप्लोमा)
  (ii) वेवसायीक अणकारांत विकसीत पदाविका (डिप्लोमा)
  (iii) अणकार शिक्षणांत पदव्युत्तर पदवी
9. युनिवर्सिटी ऑफ हैद्राबाद (सीएएलटीएस): अणकार शिक्षणांत एम.फिल आनी पीएच.डी.
10. सीआययीएफएल (आतां टीयीएफएलयू), हैद्राबाद (द सँटर फॉर ट्रान्सलेशन स्टडीज (सीटीएस) : अणकार शिक्षणांत पदव्युत्तर पदाविका (डिप्लोमा)
11. युनिवर्सिटी ऑफ केरळः अणकारांत पदव्युत्तर पदाविका (डिप्लोमा)
12. मधुराय कामराज युनिवर्सिटीअणकारांत पदव्युत्तर अनुक्रम
13. तमिळ युनिवर्सिटी, तंजावूर अणकारांत पदाविका (डिप्लोमा) अनुक्रम
14. विश्व-भारती: क्रियाविशयक हिंदींत एम.ए. ची पदवी
हाचे शिवाय वेग-वेगळ्या विश्वविद्यालयांनी तुलनात्मक साहित्याचे विभाग आसात (देखीक कोलकातांतली जाधवपूर युनिवर्सिटी आनी सुरतांतली वीर नरमद दक्षिण गुजरात विश्वविद्यालय) जातूंत अणकार शिक्षण क्षेत्रांत अनुक्रम उपलब्ध करतात. तशेंच बंगळुरांतली इन्स्टिट्यूट ऑफ ट्रान्सलेशन स्टडीज (नोंदणीकृत) सारकी खासगी संस्था अणकारांत पदाविका (डिप्लोमा) अनुक्रम (कोर्स) उपलब्ध करता. असले तरेचे खूबशे अनुक्रम (कोर्स) आतां उपलब्ध आसात.

लिंग्विस्टिक डेटा कॉन्सोर्टियम ऑफ इंडियन लँग्वेजीस (एलडीसी-आयएल)
भारतीय भासांचें पूर्ण लिखाण (कोर्पस) आनी भाशा तांत्रिक विद्येच्या क्षेत्रा संबंदीं संशोधक आनी विकास करप्यांक आदार करूंक एलडीसी-आयएलाची स्थापणूक केल्ली. भाशा तांत्रिक विद्येच्या संशोधन आनी विकास क्षेत्रांत भाशा डेटा हो मुखेल द्रव्य आसा. मशिनाक वाचूंक येवपी हिंदी आनी हेर भासांचो डेटा निर्माण करपाची गरज आसा अशें एलडीसी-आयएलाचें म्हणणें आसा. भास शास्त्राचो खूब डेटा एकठावप, क्रिया आनी विसकावणी सारक्या मुद्यांक लागून भाशा शास्त्री, आंकडेशास्त्री, यंत्रविद्याविशयक आनी हेरांचो आसपाव करप भोव गरजेचो आसा.

लिंग्विस्टिक डेटा कॉन्सोर्टियम ऑफ इंडियन लँग्वेजीस वांगडा.
  » भारतीय भासांचो पाठ, वाचा आनी शब्दांचो कोर्पोरा असल्या भाशा शास्त्रीय संसाधनाची कोठी निर्माण करप.
  » वेग-वेगळ्या संघटणांक असले डेटाबेस निर्माण करूंक सोंपेपण करून दिवप.
  » वेग-वेगळ्या संसोधन आनी विकास कार्यांखातीर भाशा शास्त्र कोर्पोराचो डेटा एकठावप आनी सांठोवपाखातीर दर्जो थारावप.
  » डेटा एकठावप आनी वेवस्था खातीर विकास आदार आनी साधनांची वांटणी.
  » तांत्रिकी तशेंच ह्या संदर्भांतल्या पद्दतीचेर कार्याशाळा आनी परिसंवादांतल्या सोंपें प्रशिक्षण दिवप.
  » एलडीसी-आयएलाच्या संसाधना मेरेन पावपाखातीर मुळाव्या देट्ट्याच्या रुपान आशिल्ली एलडीसी-आयएलाची वॅबसायट तयार करून ती चलू दवरप.
  » योग भास तांत्रिक विद्या जनसमाजाक वापराखातीर देझेन्य आनी आदार प्रधान करप.
  » शैक्षिक संस्था, वैयक्तीक संशोधक आनी जनसमाजामदीं गरजेचें लिंक जोडप.
 
मशिन अणकारांत काम सोंपें करून दिवपी कार्यावळी सरळ राष्ट्रीय अणकार मोहिमेंत वापरांत येतल्यो.

C-DAC (सी-डॅक) आनी TDIL (टीडीआयएल) न केल्लें काम
प्रसन्नतेचो विशय म्हणल्यार संवसारभरांत वेगळ्या मशीन अणकाराची प्रणाली चालू आसा. देख दिवची जाल्यार - सुप्रसिद्ध “सिस्ट्रैन” (अल्टाविस्टा शोध [Altavista] इंजिना वरवीं प्रयोगत केल्लें आसा, आनी एमइटीइओ (METEO) (कन्नड हवासानशास्त्र केंद्रांत वापर केल्लो, जो 1977 सावन हवामानाची माहिती संबंदीत 45,000 परस चड शब्दांचो अणकार करता). भारतांत मशिनी अणकार आंदोलनाची सुरवात सी-डॅकान केली, जेन्ना तांणी ऍनऍलपी (प्राकृतीक भाशा प्रक्रिया) चेर काम करूंक सुरवात केली, आनी टॅग-आदारीत विश्लेशकाचो विकास केलो, जो हिंदी, संस्कृत, गुजराती, इंग्लीश आनी जर्मन भाशेच्या वाक्यांत विश्लेशण करूंक शकता. जेन्ना ह्या तंत्रज्ञानाचो विकास करतात तेन्ना कंपनी प्रायोगीक कार्यान्वय करूंक प्रयत्नशील आसतात, आनी तांचे विशीं वेगवेगळ्यो एजंसींक सल्लोय दिलो मशीन अणकाराक अप्रत्याशीत कार्यक्षमतेची जाणीव करून भारत सरकाराच्या कार्यालयी भाशा विभागान हे पद्धतीचे परियोजाक तत्पर निधी दिवंक सुरवात केली माहिती वा संचार प्रद्यौगिकी मंत्रालयान विशिश्ठ क्षेत्राच्या अणकार प्रणालीच्या विकासा खातीर निम्नलिखीत क्षेत्रांनी निवडलेली:

  » सरकारी प्रशासनीक प्रक्रिया वा स्वरूप;
  » लोकसभेंतले प्रश्नोत्तर. वखद संबंदाची माहिती.
  » विज्ञानीक परिभाशा वा निर्णय

हेर मशीन अणकाराचो समावेश करतानाच भारतीय भाशेंत माहिती प्रक्रियेच्या क्षेत्रांत संशोधन आनी विकासाच्या प्रयासाक प्रोत्साहन दितानाच आनी निधी दिवचे खातीर 1990-92 मदीं मंत्रालयान भारतीय भासांच्या विकासा खआतीर तंत्रज्ञानाची सुरवात केली. अशें आसलें तरी 22 वेगवेगळ्या राज्य भाशेंतल्यान अणकार करप एक व्हड आव्हान आसलें. इंग्लीश आनी हिंदी ह्या दोनूय भासां मदीं परस्पर संबंद आसात, आनी सरकारी कार्यालयांनी मोठ्या पांवड्यार पत्रावेव्हारा खातीर उपयुक्त आसा, ह्या परस्पर संबंदांत मशीन अणकारा खातीर खूब म्हत्वपूर्ण क्षेत्र म्हुणून वळखलां.

ह्या आदाराचेर संशोधनाचीं दोन खास क्षेत्रां आसात: भारतीय भासां मदीं अणकारा खातीर मशीन अणकार प्रणाली हिंदी आनी इंग्लीशी मदीं अणकारा खातीर मशीन अणकार प्रणालीची निवड केल्या. सी-डॅक, पुणें, ऍनसीएसटी, (जाका आतां सी-डॅक मुंबयच्या नांवान वळखतात), आयआयटी, हैद्राबाद, आनी आयआयटी, कानपुरच्या नांवान देशभरांत तीन संस्थान आसात, ज्यो आधुनीक तंत्रज्ञानाचो वापर करून उपयोजनाच्या विकासांत दक्षता प्राप्त केल्या.

इलॅक्ट्रॉनिक विभाग (डीओई), सी-डॅक ज्ञान आदारीत संगणकीय प्रणाली प्रकल्पाच्या अंतर्गत VYAKARTA ची निर्मिती केली. जे इंग्लीश, हिंदी, गुजराती, आनी संस्कृत वाक्यांचें विश्लेशण करूं शकतात. MANTRA इंग्लीशींतल्यान कार्यालयीन भाशा वाक्याच्या अणकारा खातीर मशिनाच्या सहाय्यान एक अणकार उपकरण निर्माण करपा खातीर तांणी त्याच विश्लेशकाचो वापर केला. तिका कार्यालयी भाशा विभागांतल्यान दाखयला, जाचे वरवीं प्रशासन उद्देश्य हेतू ‘इंग्लीशींतल्यान हिंदींत संगणकीय सहाय्य अणकार प्रणाली’ प्रकल्पांत आर्थिक सहायता प्रदान केल्या. ह्या प्रकल्पाचो उद्देश्य कर्मचाऱ्यांच्या प्रशासनांत संगणकीय सहाय्य अणकार प्रणालीची आंखणी, विकास, वा प्रयोग करप आवश्यक आसता. ही प्रणाली आतां पत्र आनी नियमावलीत जशे- नियुक्ती-पत्र, स्थानांतरण-पत्रांचो अणकार करूंक सक्षम आसा, आनी मानक शब्द प्रक्रिया वा डीटीपी पॅकेजीचो इनपूट घेवंक सक्षम आसा.

परोक्त निर्दिश्ठ क्षेत्रांत इंग्लीशींतल्यान हिंदी अणकाराच्या सफल पूर्णताये उपरांत सी-डॅक आतां ताका दुसऱ्या क्षेत्रांत विस्तारीत करपाचो विचार करता, आनी बहुभाशीक अणकाराक विकसीत तांत्राचो प्रयोग करता. ही क्षमता ताका खंयच्याय दोन भासां मदीं मशीन अणकाराक उपयुक्त करूंक लायकीचे थारतले.

मशीन अणकाराच्या क्षेत्रांत संलग्न दुसरी संघटना मुंबयंत स्थापीत एनसीएसटी आसा, जाका सी-डॅक मुंबय ह्या नांवान वळखतात. भारतांत एनसीएसटी मशीन अणकाराचेर काम करपी देशांतली पयली संस्था आसा. 80 च्या दशकाक शेवटाक लिपिचो सादृश्य प्रयोग करून पीटीआयचे विशेश प्रकार खबरांच्या सारांशाचो अणकार करूंक ‘स्क्रीन टॉक’ चो प्रारंभीक नमूनो आमी विकसीत केला. त्याच काळांत तांणी MaTra नांवांचें आनीक एक सॉफ्टवॅर विकसीत केलें जें हिंदींतल्यान सरवात जाल्ल्या भारतीय भासांच्या आनी इंग्लीशींत अणकाराच्या सामान्य उद्देश्याची भरपायीचें एक उदारण आसलें. MaTra चे दोन प्रकारांनी प्रयोग करूं येता- स्वचालीत स्वरूपांत ही प्रणाली खुबूच बरी आसा. अणकार उपलब्ध करता. जाका उपरांत उपयोग करप्यां वरवीं संपादीत करूं येता. हस्तचालीत स्वरूपांत उपयोगकर्ता स्वानुभूतीक GUI चो प्रयोग करतानाच प्रणालीक उपयुक्त अणकारा खातीर समर्थ करता.ह्या हैरतअंगेज तंत्रज्ञान विकसीत करूंक आइआइटी मुंबई आनी आइआइटी कानपुरान ‘अनुसारका’, ‘आंग्लभारती’ आनी ‘अनुभारती’ इत्यादी प्राकल्पाच्या आदारान फुडारपण प्राप्त केलां. हालींच आइआइटी मुंबयंत भाशेच्या वैश्विक नॅटवर्किंगच्या सहारे या मुद्द्यच्या आधुनिक उद्देश्यचे अनुसरण केले जात आसा. असे मानले जाते की आंग्लभारती मशीन अणकाराच्या क्षेत्रत एक क्रांतिकारी प्रणाली आसा. लोक स्वास्थ अभियानाच्या विशेष क्षेत्रांत इंग्लीशतून हिन्दीत अणकार करण्यासाठी ही प्रणाली मशीन समर्थ अणकार प्रणाली आसा.

वर्तमान प्रकल्प आपली पूर्ण शक्ती इंग्लीशतून हिन्दीत मशीन अनुवादावर केंद्रीत करत आसा, जीचा अन्य भाषांपर्यंत विस्तार करणे एक आव्हान आसा. ‘अनुसारका’ प्रकल्प जो आयआयटी हैदराबाद आनी CALTS संयुक्त रुपांत विकसीत केले गले होते, जी हैदराबाद विद्यापीठाची अभिनव कल्पना होती व एका भारतीय भाषेतून दुसऱ्या भारतीय भाशेंत हा त्यापाठचा स्पष्ट हेतु होता. ‘अनुसारका’ एका भारतीय भाषेतुन अन्य भारतीय भाशेंत पाठ्यास रूपांतरित करण्यात सक्षम आसा. वाचकास ते समझते, पण व्याकरणिक दृष्ट्या ते तितकेसे योग्य नसते. उदाहरणस्वरूप बंगलामधून हिन्दीत. अनुसारका कोणत्याही बंगाली पाठास स्वीकार करू शकते आनी हिन्दीत त्याचा परिणाम उपलब्ध करू शकते, ज्याला उपयोगकर्ता समजू शकतो पण व्याकरणिक दृष्ट्या ते तितकेसे योग्य नसते. याप्रकारे कोणत्याही भाषेच्या कोणत्याही संकेतस्थळावर उपयोग कर्ता जो त्या भाषेशी अपरिचित आसा. अनुसारका स संचालीत करू शकतो आनी पाठास वाचू शकतो. अनुसारका तेलुगु, कन्नड, बंगली, मराठी आनी पंजाबीतून हिदीत. विकसीत केले गले आसा. या प्रकारच्या विकसीत प्रणालीस मुक्त स्रोत सॉफ्टवॅरच्या रुपांत उपलब्ध केले जाईल. आइआइटी हैदराबाद ‘शक्ति’ नामचे आणखी एक दूसरी अणकार सहाय्य प्रणाली विकसीत कली आसा.

लक्षांत घेण्याची बाब आशी की अध्याप संशोधक आनी विद्यापीठात/आइआइटी दोन्ही द्वारे बऱ्याच क्षेत्रांत समाविष्ट करणे बाकी आसा आनी सॉफ्टवॅर उद्योग या क्षेत्रांत गंभीर्याने गुंतलेले आसा ज्यांना एनटीएमच्या मदतीची आवश्यक्ता आसा.