|
|
जोडणी—1:
|
अनुवाद उद्योगांत प्रोत्साहन
|
|
(जयती घोशाची टिप्पणी)
|
भारतांत कुशल, तीव्र आनी दर्जेदार अनुवाद वा अणकाराच्या उद्योगाची खूब आवश्यकता आसा.
जाची आवश्यकता भारतीय भासांची समृद्धी आनी विविधताय सुरक्षीत दवरपा खातीर आनी मजबूत
करूंक आसा. आनी शक्य आसल्यार, आमच्या सगळ्या भाशीक चोंब्यांक अपले भाशेंत समृद्ध सामग्री
मेरेन पोच (ऍक्सॅस) उपलब्ध करपाची आवश्यकता आसा. खंयचोय देश जो ज्ञानचेर कसल्याय प्रकाराचे
शुल्क आकारतात, ते वेवस्थीत रूप अनुवाद सेवेचो विकास केल्लो आसा, आनी वेगवेगळे भाशेंत
जंय संभव आसा, खूब मोठ्या प्रमाणांत सामग्री तयार करपाचो प्रयेत्न केल्लो आसा, हें
समजून घेवंक जाय. चीन, सारक्या प्रगतिशील देशाचे बाबतींत हें खरें आसा. जाचे कडेन खूब
प्रभावकारी अनुवाद उद्योग आसा. जो विभिन्न क्षेत्रांत नवे नवे अनुवाद उपलब्ध करतात.
कांय ल्हान विकसीत देशांनीय आतां खूब लोक मुखेल विदेशी भासो अस्खलितपणान उलयतात वा
तांचें तांणी शिक्षणांतूय संपादन केल्लें आसा. (जशें युरोपांत नॅदरलॅंड आनी फिनलँड)
जंय स्थानीक भास विस्तृत अनुवादाक लागून बरे परिस्थितींत आसा.
अनुवाद अपेक्षीत आसा:
|
|
|
»
|
इंग्लीशींतल्यान हेर भारतीय भासांनी
|
|
|
»
|
भारतीय भासांतल्यान इंग्लीशींत
|
|
|
»
|
भारतीय भासां मदीं
|
|
सकयल दिल्ल्या साहित्याचो अनुवाद वा अणकार करपाची आवश्यकता आसा.
|
|
|
»
|
विद्यालयीन पांवड्या वयलीं पाठ्यपुस्तकां
|
|
|
»
|
उच्च शिक्षणीक पांवड्या वयलीं पाठ्यपुस्तकां
|
|
|
»
|
हेर अध्यापनशास्त्राचें साहित्य
|
|
|
»
|
कला, विज्ञान, समाजविज्ञान, मानविकी वा विज्ञानां कडेन संबंदीत क्षेत्रांतलीं विशिश्ट
पुस्तकां
|
|
|
»
|
संदर्भ-ग्रंथ (विश्वकोश आनी हेर)
|
|
|
»
|
साहित्य
|
|
|
»
|
वर्तमान अभिरूची कडेन संबंदीत वास्तववादी साहित्य
|
|
|
»
|
नियमावली
|
|
|
»
|
नियतकालिक वा जर्नल
|
|
|
»
|
वॅब आधारीत सामग्री
|
ह्या वेळार खाजगी वा सरकारी दोनूय प्रकाराच्या कांय संस्था वा एजंसी आसात, ज्यो विविध
पांवड्यांचेर कार्यरत कांय हेर कार्यां वांगडाच अनुवादच्या क्षेत्रांतूय ते सक्रिय
आसात. हाचे खातीर नॅशनल बूक ट्रस्ट अनुवाद उपलब्ध करता (इंग्लीशींतल्यान मुखेल भारतीय
भाशेंत वा भारतीय भासांतल्यान इंग्लीशींत) तातूंत मुखेलपणान साहित्य क्षेत्रांतलीं
प्रमुख वा पुरस्कृत साहित्यीकांच्या रचनांचो आसपाव आसा. थोड्यो सरकारी संघठणा (जश्यो
कथा प्रकाशक, प्रज्ञाशक्ती वृत्तपत्र चोंबो हेर.) वर्तमान अभिरूची कडेन संबंदीत कांय
ख्यातीप्राप्त साहित्यकृतीचो अनुवाद करता. ह्या वेळार खंयचीच अशी सरकारी संस्था ना,
जी विधिवत रुपांत उपनिर्दीश्ट दृष्टिकोनांतल्यान संबंदीत सामग्रीचो अनुवाद करता, जाका
लागून म्हत्वपूर्ण वाङमयीन क्षेत्रांत प्रत्यक्ष हस्तक्षेप, प्रोत्साहन, आनी पर्यवेक्षण
जावंक शकता.
अनुवादा कडेन संबंदीत कांय तत्कालीन समस्या सकयल दिल्ल्या प्रमाणें आसात:
|
|
1.
|
वयर वर्णीत सगळ्या क्षेत्रांतल्या अनुवादीत साहित्याचे उपलब्धतेंत तफावत आसा.
|
|
2.
|
अनुवादीत साहित्याची गुणवत्ता आनी पोच आनी हेरांच्या संदर्भांत कांय प्रश्न आसात. गुणवत्तेंत
असमानता वा कमी दिसता. शाब्दीक रुपांत कठीण वा अवगड भाशेंत अनुवाद करप ही सामान्य प्रवृत्ती
दिसता, जी अनुवादीत कार्या मेरेन पोच कमी करता. अनुदीत कार्यांचें उत्पादन गुणवत्ताय
विस्तृत रुपांत विविध प्रकाराच्यो असतात.
|
|
3.
|
अनुवादांत वेळाचें अंतर दिसता, ह्या खातीर सगळ्यांत नवें वा वर्तमान कार्याचें अनुवाद
सामान्यत: कांय वर्सां खातीर उपलब्ध आसना.
|
|
4.
|
अनुवादीत साहित्याचो अपर्याप्त विकास आनी प्रचार-प्रसार जाल्लो आसा, हातूंतल्यान फायदो
जावपी खुबश्या लोकांक ह्या प्रकारची सामग्री उपलब्ध आसा आनी सध्याचे स्थितींत कांय
दर्जेदार अनुवाद उपलब्ध आसात हें खबर लेगीत आसतना.
|
|
5.
|
चडशें करून अनुवाद करपाचे प्रक्रियेंत कसलोच समन्वय ना, जरी अनुवादांत बरेंच अंतर आसलें
तरी, अनावश्यक नक्कल आदळताच.
|
|
6.
|
इंग्लीशींतल्यान वा इंग्लीशी वांगडाच प्रादेशीक भाशेंत अनुवादा खातीर वॅब अनुवाद सेवा
अध्याप प्राथमीक पांवड्यार आसात. हांगा मशीन अनुवादांतले फुडाकार जशे सी-डॅक: व्याकर्ता
(Vyakarta) मंत्रा (MANTRA) एनसीएसटी मुबय: मात्रा (MaTra) आयआयटी प्रामुख्याने कानपूर
अनुसारका, Anusaaraka) आंग्लभारती (Anglabharati) आनी हेर, ह्या सगळ्यांक कांय समस्या
आसात. अपेक्षाकृत एका प्रकाराचे वाक्यरचने वांगडाच फकत भारतीय भासां खातीर एक उपयुक्त
देख आसा. ऑनलायन शाब्दीक संसाधन व समन्वयाची सामान्यत: कमी पडिल्ली आसा.
|
|
पूण कांय फायदेय आसात जे भारतांत अणकार वा अनुवाद सेवेच्या विकासांत साह्यभूत थारतात:
|
|
1.
|
द्वैभाशीक शिक्षीत लोकांची संख्या मोठ्या प्रमाणांत आसा, जांकां असल्या कार्यांत उपयोगांत
हाडूंक शकतात, जाका लागून सुशिक्षितां खातीर हो रोजगाराचो मुख्य स्रोत जावंक शकतलो.
|
|
2.
|
हाचे आदीं, खुबश्या भाशा-शिक्षण दिवपी संस्था आसात आनी तांचो सहजतायेन विस्तार जावंक
शकता. परिणामकारक अणकारा खातीर आवश्यक कौशल्य प्राप्त करप कठीण न्हय. जाका वर्तमान
पाठ्यक्रमांत समाविश्ठ करूं येता.
|
|
3.
|
जेन्ना थोडे अणकार मर्यादीत बाजारपेठे खातीर आसतात तेन्ना तेव्हा पाठाच्या मालकी हक्काचो
मुद्दो गौण आसता, आनी हाकाच लागून उणे दरेचे (प्रेस) पुस्तकांचें प्रकाशन अदीक सहजपणान
उपलब्ध करूं येता असो अर्थ आसा.
|
|
4.
|
जेन्ना आधारभूत संरचना तयार जाल्या उपरांत पुस्तकांचे संखेत भर पडटली आनी हें स्वस्त
उत्पादना वांगडाच मोठ्या प्रमाणांत खाजगी क्षेत्रांची भागिदारी वाडोवंक शकतलें.
|
|
विचारांत घेवपा सारके कांय मुद्दे:
|
|
|
»
|
अस्तित्वांत आशिल्ल्यो कांय सार्वजनीक संस्था ज्यो अणकार उपलब्ध करतात, आनी त्यो कश्यो
प्रभावशाली आसात?
|
|
|
»
|
अणकाराच्या कार्या कडेन जोडिल्ली सार्वजनीक क्षेत्रांची प्रकृती कशी आसची? हांगा अश्यो
थोड्यो टिकात्मक संरचना आसात जांकां सार्वजनीक करप आवश्यक आसा?
|
|
|
»
|
हांगा सुनिश्चीत करपाचो किदें उपाय आसा, जे म्हत्वपूर्ण अद्यतन सामग्री (जशें अद्यतन
साहित्य, वर्तमान अभिरुचीचेर केल्लें कार्य, म्हत्वपूर्ण नियतकालिक) आनी प्रमुख भाशेंत
स्वतःहून जाल्लो अणकार? हाचो निर्णय कोण आनी कसो करतलो?
|
|
|
»
|
निर्णयांचें समन्वयन आनी केंद्रीकरण राज्य सरकारा मार्फत करतले?
|
|
|
»
|
हांगा एक सार्वजनीक एजंसी खातीर कसलो असो मामला आसा जाचेर अणकाराचे वेगवेगळे सेवा स्वत्वाधिकार,
प्रोत्साहन, देखरेख आनी प्रतिनिधित्वा खातीर विचार करूं येता?
|
|
|
»
|
ह्या क्षेत्रांतल्या खाजगी कार्यक्रमाक आनीक कशे प्रोत्साहीत करूं येता? ह्या कार्यक्रमांत
गुंतवणुकी खातीर राजकोशीय वा हेर प्रोत्साहन उपलब्ध करूंक जाय? प्रकाशन गृहां कडेन
भागिदारींत वाड करूंक जाय?
|
|
|
»
|
अणकाराचे गुणवत्तेची खात्री देखरेख कशी निश्चीत करूं येता? ह्या क्षेत्रांक समर्पीत
वेवसायीक निर्माण करूंक आनी प्रशिक्षण दिवंक कांय खास कार्यक्रम (अनुवादक) उपलब्ध करूंक
दिवंक जाय?
|
|
|
»
|
अणकारीत साहित्याचें त्वरीत वितरण आनी प्रोत्साहन कशें करूं येता?
|
|
|
»
|
मशीन अणकाराची शक्यता कसली, वा पारंपरीक अणकार आनी मशीन अणकारा मदीं एक बरी सहक्रिया
संभव आसा?
|
इच्छीत त्वरीत कारवायी
अणकार उद्योगांत प्रोत्साहन दिवपाच्या मुद्यांचेर राष्ट्रीय सल्याची आवश्यकता आसा,
जातूंत सकयल दिल्ले प्रतिनिधी वांटेकार जातले.
|
|
|
»
|
केंद्रीय आनी राज्य सरकाराचे पदाधिकारी (राज्यभास विभाग, शिक्षण, सांस्कृतीक, विज्ञान
विभाग)
|
|
|
»
|
विद्यालय, विद्यापिठां, तंत्रज्ञान संस्था आनी हेर
|
|
|
»
|
उद्योग (अणकारा खातीर वेगळ्या पांवड्या वयल्या अणकारप्यांची आवश्यकता)
|
|
|
»
|
माध्यमां
|
|
|
»
|
प्रकाशन उद्योग
|
|
|
»
|
भाशा विद्यालय
|
|
या क्षेत्रातील संबंदीत तज्ञांशी चर्चा करून संकल्पना व कार्यसूचीच्या प्रचारासाठी
लवकरच संबंधीत व्यक्ति व संगठनांशी संपर्क साधणे आवश्यक आसा.
|
|
|